زمینه و مقدمه: آموزش می‌تواند نقش مهمی در کنترل بیماری‌های مزمن ازجمله دیابت داشته باشد. این مطالعه، با هدف بررسی تأثیر مداخله آموزشی مبتنی بر نمادها بر میزان آگاهی، نگرش، رفتار خودمراقبتی بیماران مبتلابه دیابت نوع 2 و نیز شاخص‌های گلیسمیک آن‌ها صورت گرفت.
مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بود که بر روی 100 نفر از افراد مبتلابه دیابت نوع 2 مراجعه‌کننده به کلینیک دیابت شهر کرمان صورت گرفت. افراد به‌طور تصادفی به دو گروه 50 نفره مداخله و شاهد تقسیم شدند. در گروه مداخله آموزش مبتنی بر نمادها به شکل اسلاید و پوستر همراه با سخنرانی ارائه شد؛ ولی در گروه شاهد سخنرانی و اسلاید فاقد نماد ارائه شد. دادههای جمع‌آوری‌شده با آزمون‌های کای‌اسکوئر، تی زوجی، ویلکاکسون، من‌ویتنی یو و تی مستقل از طریق SPSS16 تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: میانگین نمره خودمراقبتی کلی در گروه مداخله افزایش معنا‌داری پیدا کرد (0001/0p<) و اجزاء خودمراقبتی پایش قند خون و مراقبت از پا هم به‌طور معنا‌داری در گروه مداخله بهبود یافت. قند ناشتا و HbA1c در هر دو گروه کاهش یافت و نمره آگاهی نیز در هر دو گروه پس از مداخله بهبود یافت؛ ولی نمره نگرش فقط در گروه مداخله افزایش پیدا کرد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نقش مؤثر نمادها در یادگیری دستورالعمل‌های بهداشتی، به نظر می‌رسد آموزش با استفاده از نمادها در ارتقاء رفتارهای خودمراقبتی در افراد مبتلا به دیابت که اغلب مسن و دارای سطح سواد پایین هستند، تأثیرگذار است.
