زمینه و هدف: بیماریهای دهان و دندان ازجمله شایعترین بیماریها در دنیا است و پیشگیری از آن در سنین پایین موجب کاهش بیماری میگردد. مطالعه حاضر با هدف بررسی تأثیر آموزش با استفاده از الگوی PEN-3 بر ارتقای رفتارهای مربوط به سلامت دهان و دندان در دانشآموزان مقطع ابتدایی انجام شد.
مواد و روشها: این مطالعه در دو مرحله کیفی و کمی بر روی 120 دانشآموز انجام شد. در بخش کیفی با استفاده مصاحبههای عمیق، عوامل مؤثر بر اساس سازههای الگو استخراج گردید. بر اساس نتایج بخش کیفی پرسشنامهای بر اساس سازههای تنظیم شد؛ که شرکتکنندگان در 2 مرحله قبل و 6 ماه بعد از مداخله تکمیل نمودند. مداخله آموزشی مطابق با سازههای الگوی PEN-3 و مبتنی بر پرسش و پاسخ و کار گروهی و مهارت عملی انجام شد. دادهها با استفاده از آزمونهای تی، رگرسیون، منویتنی، کایاسکوئر و با استفاده از SPSS 20 و در سطح معناداری05/0 تجزیهوتحلیل گردید.
یافتهها: یافتههای کیفی شامل تأثیر سلامت و زیبایی دندان در ظاهر فرد بهعنوان ادراک مثبت، پوسترهای دهان و دندان در مراکز بهداشتی و تأثیر رسانههای جمعی بهعنوان قادرکننده مثبت و حرفشنوی از پدر و مادر و آموزگار بهعنوان تقویتکننده مثبت بود. بر اساس یافتههای کمی قبل از مداخله، بین آگاهی، نگرش، عملکرد و مدتزمان مسواکزدن دانشآموزان در دو گروه مداخله و آزمون تفاوت معنادار نبود؛ اما پس از مداخله، بر اساس آزمون تی مستقل، آگاهی، نگرش، عملکرد و مدتزمان مسواک زدن در دو گروه اختلاف معنادار داشت (001/0p<) و میانگین موارد ذکرشده در گروه مداخله افزایش یافته بود.
نتیجهگیری: استفاده از الگوی PEN-3 در شناسایی عوامل مؤثر بهویژه عوامل و زمینههای فرهنگی در بهبود و ارتقای رفتارهای مربوط به سلامت دهان و دندان مؤثر است
Peyman N, Ezzati-Rastgar K, Tehrani H. The Impact of Educational Intervention Based on PEN-3 Model on Oral Health Behavior in Elementary School Students. Iran J Health Educ Health Promot 2016; 4 (2) :149-157 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-634-fa.html
پیمان نوشین، عزتی رستگار خدیجه، طهرانی هادی. تأثیر مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی PEN-3 بر رفتارهای مربوط به سلامت دهان و دندان در دانشآموزان مقطع ابتدایی. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1395; 4 (2) :149-157