زمینه و هدف: با شروع دورۀ بزرگ‌سالی نرخ رفتارهای پرخطر در افراد بالا می‌رود. تحقیقات نشان داده‌اند، آموزش‌های پیش‌گیرانه نرخ بروز رفتارهای پرخطر را کاهش می‌دهند. هدف از انجام پژهش حاضر بررسی اثربخشی بستۀ آموزشی پیشگیری از مصرف مواد و سندرم نقص ایمنی اکتسابی (AIDS) بر کاهش مصرف مواد و رفتارهای پرخطر در دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رودهن بود.
مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر از نوع آزمایشی است. جامعۀ آماریِ پژوهش حاضر را کلیۀ دانشجویان دانشگاه آزاد واحد رودهن تشکیل می‌داد. شیوۀ نمونه‌گیری پژوهش حاضر دومرحله‌ای بود. در ابتدا تعداد ۳۸۴ نفر دانشجو طبق جدول کرجسی و مورگان و به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای نسبی از بین دانشجویان دانشکده‌های مختلف انتخاب و به پرسش‌نامۀ رفتارهای پرخطر پاسخ دادند. پس از وارد کردن نمرات در نرم‌افزار SPSS، تعداد ۳۰ نفر از کسانی که بالاترین نمرات را در این مقیاس به‌دست آوردند، برای شرکت در پژوهش انتخاب شدند. سپس به‌طور تصادفی ۱۵ نفر را در گروه آزمایش و ۱۵ تن دیگر را در گروه کنترل قرار دادیم. از هر دو گروه ابتدا پیش‌آزمون با استفاده از پرسش‌نامۀ رفتارهای پرخطر به‌عمل آمد. سپس گروه آزمایش ۱۲ جلسه و هر جلسه ۹۰ دقیقه در کارگاه آموزشی پیشگیری از مصرف مواد و سندرم نقص ایمنی که به‌صورت گروهی اجرا شد شرکت کردند و در این مدت گروه کنترل در لیست انتظار باقی ماندند. در پایان جلسات آموزشی و پیگیری یک‌ماهه از هر دو گروه آزمون گرفته شد. برای تجزیه‌وتحلیل داده‌ها از طرح اندازه‌گیری‌های مکرر استفاده شد.
یافته‌ها: نتایج نشان داد در متغیرهای تمایل به مصرف مواد، رفتارهای پرخطر جنسی، رفتارهای ضداجتماعی و افکار خودکشی در مراحل پس‌آزمون و پیگیری نمرات گروه آزمایش نسبت به گروه کنترل کاهش معنی‌داری داشت.
نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه‌گیری کرد که بستۀ آموزشی پیشگیری از مصرف مواد و ابتلا به AIDS در کاهش مصرف مواد و رفتارهای پرخطر مؤثر است.