زمینه و هدف: نوجوانان آسیبپذیرترین قشر جامعه در برابر رفتارهای پرخطر هستند. با توجه به ضرورت بررسی رفتارهای پرخطر نوجوانان برای تدوین برنامههای پیشگیرانه، هدف از این مطالعه تعیین عوامل مرتبط با رفتارهای پرخطر دانشآموزان شهر سنندج براساس الگوی اعتقاد بهداشتی است. مواد و روشها: این مطالعۀ توصیفی ـ تحلیلی در میان ۳۶۳ نفر از دانشآموزان پسر شاغل به تحصیل در مقطع دوم دبیرستان انجام شد که با روش نمونهگیری خوشهای انتخاب شده بودند. برای گردآوری دادهها از پرسشنامهای مشتمل بر سؤالات دموگرافیک و سازههای الگوی اعتقاد بهداشتی، آگاهی و رفتار استفاده شد. دادهها با بهرهگیری از آمار توصیفی و آزمونهای کای اسکوئر و کروسکال ـ والیس تحلیل شدند. یافتهها: در این مطالعه شیوع رفتارهای پرخطر در دانشآموزان مورد مطالعه ۶۳/۱درصد (۲۲۹ نفر) بود. تفاوت آماری معنیداری بین آگاهی و سازههای حساسیت درکشده، راهنمایی برای عمل، موانع درکشده و خودکارآمدی درکشده (۰/۰۵>P) در افراد با رفتار پرخطر و افراد بدون رفتار پرخطر وجود داشت و بین منافع درکشده و شدت درکشده در دو گروه دانشآموزان تفاوت آماری معنیدار وجود نداشت (۰/۰۵
نتیجهگیری: با توجه به شیوع بالای رفتارهای پرخطر و ارتباط معنیدار آن با سازههای الگوی اعتقاد بهداشتی در دانشآموزان، سازههای این الگو میتواند در زمینۀ اقدامات پیشگیرانه از رفتارهای پرخطر نوجوانان مؤثر واقع شود.