HEALTH-PROMOTING BEHAVIORS

Health-promoting Behavior Factors Among Students of Birjand University of Medical Sciences

Tahere Khazaie,¹^*Thayebeh Khazaie,²Sedighe Kianfar³&lilya Jamshydizadeh⁴

*1. MSc. inAnesthesia, Faculty of Operating Room & Anesthesia Dept.,School of Paramedicine, Birjand University of Medical Sciences (BUMS), Member of Social Determinants of Health Research Center, Birjand, Iran (Corresponding author) Tel: 05632443041-2; Fax: 056323881119 anesthesia.th@gmail.com

2. Faculty of Nursing Dept., School of Nursing and Midwifery, BUMS, Birjand, Iran

3. Faculty of Midwifery Dept., School of Nursing and midwifery,Nursing Research Center, BUMS, Birjand, Iran

4. BSc.Student in Operating Room, School of Paramedicine, BUMS, Birjand, Iran

ABSTRACT

Background and objective: Health promotion and providing health for the wholepopulation is an important factor of progress in societies. Students of medical sciences have a significant role in the health promotion as health promoter and professional health care providers. Therefore, the health-promoting behaviors among these students have noticeable importance.

Methods: Inthiscross-sectional descriptive-analytical study,400studentswere assessedbyHPLP II questionnaire through two-stagestratifiedsampling. This questionnaire has six dimensions:responsibility, physical activity, nutrition, spiritual growth, Stress Management, and interpersonal relationships. Descriptive statistics and T-test was used for data analysis through SPSS11.5.

Results: The mean age ofstudents was21.36±1.6. The total meanscore of health-promoting behavior was 113.08±25 (total score 208). The highest score was gained by spiritualgrowth (20.81±6.2), and the lowest score was by responsibility domain (19.26±6.8). Interpersonal relationsbetween two sexeswas statistically significant (p<0.05).

Conclusion: Due to the state of the health-promoting behaviors among students of medical sciences (intermediate levels),educational planning in health-promoting behaviors is recommended for students.

Paper Type: Research Article.

Keywords: Health- promoting behaviors, Health-Promoting Lifestyle Profile [HPLP II] questionnaire, Studentsof medical sciences, Birjand.

uCitation:Khazaie T, Khazaie T, Kianfar S, Jamshydizadeh L. Health-promoting behavior factors among students of Birjand university of medical sciences. Iranian Journal of Health Education and Health Promotion.Summer 2015;3 (2): [125-132].

رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت

عوامل مؤثر بررفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند

طاهره خزاعی،^1*طیبه خزاعی،² صدیقه کیانفر³ و لیلا جمشیدیزاده⁴

*1. کارشناسارشد بیهوشی، عضو هیئت علمی گروه اتاق عمل و بیهوشی، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند و عضو مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی مؤثر بر سلامت، بیرجند، ایران (نویسنده مسئول) تلفن: 2-05632443041؛ نمابر: 056323881119anesthesia.th@gmail.com

2. عضو هیئت علمی گروه پرستاری، دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران

3. عضو هیئت علمی گروه مامایی، دانشکده پرستاری و مامایی، مرکز تحقیقات پرستاری، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران

4. دانشجوی کارشناسی اطاق عمل، دانشکده پیراپزشکی، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند، بیرجند، ایران

چكيده

زمینه وهدف:ارتقاء بهداشت و تأمین سلامت افراد جامعه از ارکان مهم پیشرفت جوامع است.دانشجویان علوم پزشکی به‌عنوانارتقاءدهندگان سلامتی وارائه‌دهندگان مراقبت حرفه‌ای، نقش کلیدی در ارتقاء سلامت دارند. لذا تعیین رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در بین آنان ازاهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

مواد و روش‌ها:در این مطالعه توصیفی – تحلیلی از نوع مقطعی تعداد 400 نفر از دانشجویان به روش نمونه‌گیری طبقه‌ای دو مرحله‌ای توسط پرسشنامه استاندارد سبک زندگی ارتقاء سلامت موردبررسی قرار گرفتند. این پرسشنامه دارای شش بعد (مسئولیت‌پذیری، فعالیت بدنی، تغذیه، رشد معنوی، مدیریت استرس وروابط بین فردی)است. داده‌ها بعد از ورود به SPSS11.5 با آمارهای توصیفی وآزمون تی مستقل مورد تجزیه‌ و تحلیل قرار گرفتند.

یافتهها:میانگین سن 6/1 ± 36/21 بود. میانگین نمره کل رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت 25 ± 08/113 (208)بود. بالاترین نمره کسب‌شده در زیرگروه رشد معنوی 2/6 ± 81/20 وکمترین در زیرگروه مسئولیت‌پذیری سلامتی 8/6±26/19 بود. از نظر آماری در بعد روابط بین فردی بین دو جنس اختلاف معناداری وجود داشت (50/0>p).

نتیجه‌گیری:باتوجه به وضعیت (سطح متوسط)انجام رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در بین دانشجویان علوم پزشکی بیرجند، برنامه‌ریزی برای آموزش رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت لازم است.

نوع مقاله:مطالعه پژوهشی.

کلیدواژهها:رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت،پرسشنامه سبک زندگی ارتقاء سلامت،دانشجویان علوم پزشکی، بیرجند.

t استناد:خزاعی ط،خزاعی ط،کیانفر ص،جمشیدیزاده ل.عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند. فصلنامه آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت. تابستان 1394؛3(2): [125-132].

مقدمه

پیشگیری از بیماری‌هاو ارتقاء سلامتی مردم همواره موردتوجه نظام بهداشتی کشور در ایران بوده است. در سطح جهانی نیز این هدف موردتوجه است، به‌طوری‌که برنامه ده‌ساله چهارم (مردم سالم 2020)علاوه بر تأکید بیشتر بر اهداف برنامه‌های قبلی، دو هدف جدید را موردتوجه قرار داده است.این دو هدف عبارتند از: تشویق رفتارهای سالم و ایجاد محیط اجتماعی و فیزیکی سالم برای ارتقاء سلامتی مردم و جامعه است (1) .

همان‌طور که طول عمر افراد افزایش می‌یابد، اهمیت رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت نیز با توجه به حفظ کارکرد و استقلال افراد و افزایش کیفیت زندگی آن‌هاروزبه‌روز بیشتر آشکار می‌شود. رفتارهای ارتقاءسلامت یکی از معیارهای عمده تعیین‌کننده سلامت است که به‌عنوان عامل زمینه‌ای در مبتلا نشدن به بسیاری از بیماری‌ها شناخته‌شده است(2). تحقیقات نشان داده است که سبک زندگی نامناسب یکی ازعوامل تأثیرگذار در بروز بیماری‌های مزمن ازجمله سرطان کولون، فشارخون بالا، بیماری‌های مزمن انسدادی ریوی، سیروز کبدی، زخم معده، ایدز و بیماری‌های قلب و عروق است(3). رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت طبق نظر پندر[1]عبارت است ازهرگونه اقدامی که برای افزایش و یا نگهداری سطح سلامتی و خودشکوفایی فرد و یا گروه صورت گیرد. رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت بر الگوهای مثبت زندگی که باعث افزایش سطح سلامتی و کیفیت زندگی می‌گردند؛تأکیدمی‌کنند (4) .

مطالعات سازمان جهانی بهداشت در رفتارهای سلامتی 35 کشور جهان نشان دادکه نزدیک به 60% کیفیت زندگی و سلامتی افرادبه سبک زندگی در رفتارهای شخصی آن‌ها بستگی دارد.همچنین سبک زندگی را الگوهای مشخص و قابل‌تعریف رفتاری می‌داند که از تعامل بین ویژگی‌های شخصی، روابط اجتماعی، شرایط محیطی و موقعیت‌های اجتماعی- اقتصادی حاصل می‌شود (5) .برهانی نیز در مطالعه‌ای نشان داد که رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در بین جوانان از وزن و ارزش یکسانی برخوردار نیست که می‌تواند ناشی از ویژگی‌های شخصی هر فرد باشد (6) . اصلاح رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت یک راهبرد مهم و قابل‌توجه برای پیشگیری از بیماری‌های غیرواگیر در طول قرن 20 و 21 است (7) .

یکی از دوره‌های حساس از نظر شکل‌گیری و انجام رفتارهای ارتقاء دهنده سلامتی وتأثیر آن بر مراحل بعدی زندگی دوره نوجوانی و اوایل جوانی است.الگوهای سلامت در طول سال‌های گذشته به‌خصوص در بین جوانان تغییرات مثبت و منفی قابل‌ملاحظهای داشته است؛ زیرا عوامل میرایی و بیماری‌زایی در این گروه سنی از عوامل عفونی به سمت عوامل رفتاری تغییر کرده است. بسیاری از الگوهای ناسالم مانند وعده‌های غذایی نامنظم و عادات بدغذایی، الگوی نادرست خواب، نداشتن فعالیت بدنی ونیز یک سری رفتارهای خطرزا مانند مصرف الکل و تنباکو در بین جوانان در حال افزایش است (8) .

بر اساس تحقیق آق ماهری وبهرامی 9/70% دانشجویان از نظر سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامت در وضعیت متوسط به سر می‌برند؛وکمترین نمره کسب‌شده در زیرگروه‌های مدیریت استرس، فعالیت بدنی و تغذیه بوده است (9).علی‌رغم اینکه افرادجوان در شکل گرفتن نسل آینده و ارتقاء سلامت اجتماع بسیار مهم هستند و در مرحله نسبتاً سالمی از زندگی در نظر گرفته می‌شوند، در تلاش‌های ارتقاء سلامت در سراسر جهان به‌عنوان یک اولویت قرار نمی‌گیرد (.این در حالی است که آنان به‌ندرت به مهارت‌های زندگی یا اجتماعی برای مدیریت سلامتی یا عواطفشان فکر می‌کنند . (9)

مطالعه مطلق هم که بر روی دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی یزد انجام‌گرفته بود، نشان دادکه تعدادکمی از دانشجویان (1/14% دختران و 9/19% پسران)در مورد نگرانی‌ها ودلواپسی‌هایشان با کارمندان بهداشتی صحبت کرده بودندو نیزفعالیت بدنی به ‌ویژه در دختران بسیار پایین بوده است.(10)

با توجه به اینکه دوران دانشجویی یک دوره انتقالی پویا شناخته‌شده است واین دوره انتقالی بهترین زمان برای ایجاد رفتارهای سالم است (11)،مطالعات همه‌جانبه‌ای لازم است که نقاط ضعف وقوت همه دانشجویان در ارتباط با رفتارهای ارتقا،دهنده سلامت مشخص وبرنامه‌ریزی لازم در این جهت انجام گیرد. چون این دانشجویان علوم پزشکی پیام‌آوران بهداشت و سلامتی هستند و باید از رفتارهای بهداشتی صحیح آگاه باشند و به آن عمل می‌کنند.در همین راستا این مطالعه با هدف تعیین عوامل مؤثر بر رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در بین دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند در سال 1392 انجام گردیده است.

مواد و روش‌ها

این مطالعه از نوع توصیفی – تحلیلی بود که به روش مقطعی در دانشگاه علوم پزشکی بیرجند انجام شد. جامعه موردبررسی کلیه دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی بیرجند بودندکه با روش نمونه‌گیریطبقه‌ایدومرحله‌ایبه‌طور تصادفیانتخاب شدند. به این ترتیب که هر دانشکده و بعد از آن هر رشته تحصیلی به‌صورت یک طبقه در نظر گرفته شد ومتناسب با تعداد دانشجویان هر دانشکده و سپس هر رشته تحصیلی نمونه‌ها انتخاب شدند، حجم نمونه با در نظر گرفتن اطمینان 95%وخطای قابل ‌قبول 05/0وبا توجه به سایر مطالعات (9) بر اساس فرمول کوکران 392 نفر برآورد گردید. ولی برای اطمینان بیشتر ازجامعه مورد پژوهش تعداد 400 نفر به‌عنوان نمونه موردمطالعه قرار گرفتند. به‌طورکلی،افرادی وارد پژوهش شدند که در نیمسال اول تحصیلی 1392دردانشکده‌های پزشکی، دندان‌پزشکی، بهداشت، پرستاری و مامایی، پیراپزشکی و فوریت‌های پزشکی مشغول به تحصیل بودند و از مشارکت در مطالعه رضایت داشتند؛دانشجویان مهمان وکسانی که رضایت نداشتند، از مطالعه حذف گردیدند.

ابزار جمع‌آوری دادهها پرسشنامه استاندارد سبک زندگی ارتقاء سلامت (HPLP II)[2]بود.این پرسشنامه براساس الگوی ارتقاء سلامت پندر جهت تعیین اینکه افراد تاچه حد رفتارهای ارتقاءدهنده سلامتی را انجام می‌دهندطراحی‌شده است. به این ترتیب که فراوانی به‌کارگیری رفتارهای ارتقاءدهنده سلامتی را درشش بعدمسئولیت‌پذیری سلامتی (10سؤال)، فعالیت بدنی (5سؤال)، تغذیه (12سؤال)، رشد معنوی (8سؤال)، مدیریت استرس (8سؤال) و روابط بین فردی (9سؤال)اندازه‌گیری می‌کند. این پرسشنامه حاوی 52 سؤال است و در مقابل هر سؤال 4 پاسخ وجود دارد: هرگز (1 نمره)،گاهی اوقات (2 نمره)، اغلب (3 نمره)و همیشه (4 نمره). محدوده نمره کل رفتارهای ارتقاءدهنده سلامتی بین 52- 208 است وبرای هر بعد نمره جداگانه قابل‌محاسبه خواهد بود. در طبقه‌بندی کیفی انجام‌شده چنانچه دانشجو کمتر از 50% نمره کل را اخذ نموده ضعیف، بیشتر از 80% نمره کل خوب و بین این دو متوسط ارزیابی گردید.

این پرسشنامه توسط مظلومی و همکاران در سال 1388(12)بر روی 440 نفر از دانشجویان دانشگاه علوم پزشکی یزد اجرا و هنجار یابی شده و میزان همسانی درونی آزمون با استفاده از روش آلفای کرونباخ هم برای کل مقیاس و هم برای زیر مقیاس‌های آنان 74/0- 94/0 محاسبه گردیده است (10).همچنین در مطالعه ‌ایوبی و همکاران (13) ، شاخص آلفا کرونباخ هم برای کل مقیاس و هم برای زیر مقیاس‌ها به ترتیب(62/0-78/0) محاسبه گردیده است.

داده‌ها بعد از ورود به SPSS11.5 با آمارهای توصیفی وآزمون تی مستقل مورد تجزیه‌ وتحلیل قرار گرفتند.

یافتهها

میانگین سنی دانشجویان شرکت‌کننده در طرح 63/1±36/21 سال بود. مشخصات جمعیت‌شناختی آنان در جدول1قید گردیده است.

جدول 1.مشخصات جمعیت‌شناختی دانشجویان موردمطالعه

	فراوانی	فراوانی نسبی
جنس
مرد	277	3/69
زن	123	8/30
دانشکده
پزشکی	108	27
دندان‌پزشکی	9	3/2
بهداشت	73	3/18
پرستاری و مامایی	64	16
پیراپزشکی	133	3/33
فوریت‌های پزشکی	13	3/3
محل سکونت
خوابگاه	316	79
منزل شخصی	67	8/16
منزل دانشجویی	17	¾
مقطع
دکترعمومی	117	3/29
کارشناسی	253	5/62
کاردانی	25	3/6
کارشناسی ارشد	5	3/1

میانگین نمره کل رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت 67/25±08/113 از کل 208 نمره بود و میانگین نمره رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت دانشجویان علوم پزشکی در بعد مسئولیت‌پذیری 83/6±26/19، بعد فعالیت بدنی 40/4±87/7، بعد تغذیه 55/8±03/26، بعد رشد معنوی 20/6±81/20، بعد مدیریت استرس 22/5±59/16 و بعد روابط بین فردی 91/5±51/22 بود(جدول 2).

جدول 2.میانگین نمره کل و ابعاد مختلف رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در دانشجویان علوم پزشکی

ابعاد	مسئولیت‌پذیری سلامتی	فعالیت بدنی	تغذیه	رشد معنوی	مدیریت استرس	روابط بین فردی	کل
محدوده امکان‌پذیر	10-40	5-20	12-48	8-32	8-32	9-36	52-208
محدودهمشاهده‌شده	12-26	4-13	17-35	14-27	11-27	11-22	88-138
میانگین	26/19	87/7	03/26	81/20	59/16	51/22	08/113
انحراف‌معیار	83/6	55/4	55/8	20/6	22/5	91/5	67/25

با توجه به جدول 2 بالاترین میانگین نمره مربوط به رشد معنوی دانشجویان است.

در طبقه‌بندی کیفی رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت 5/22% وضعیت ضعیف، 64% وضعیت متوسط و 11% وضعیت خوب داشتند(جدول 3).

جدول3.وضعیت رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت دانشجویان و زیرمقیاس‌های آن

حیطه رفتارهایارتقاء دهنده سلامت

وضعیت

مسئولیت‌پذیری

فعالیت بدنی

تغذیه

رشد

معنوی

مدیریت استرس

روابط بین فردی

جمع

کل

ضعیف

(کمتر از 50% نمره)

فراوانی

فراوانی نسبی

103

8/25

125

5/23

3/7

3/5

8/23

متوسط

(50% تا 80% نمره)

فراوانی

فراوانی نسبی

234

5/58

208

255

8/63

237

1/59

320

272

256

خوب

(بیشتر از 80% نمره)

فراوانی

فراوانی نسبی

8/15

8/12

151

8/37

8/12

107

8/26

3/12

با توجه به جدول 3 بیشتر دانشجویان در حیطه‌های مختلف رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در وضعیت متوسط قرار داشتند.

مقایسه میانگین نمره رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت بین دوجنس اختلاف داشت وفقط در بعد روابط بین فردی از نظر آماری معناداربود (05/0>p) (جدول 4).

جدول شماره (4)مقایسه میانگین نمره کل و ابعاد مختلف رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در دانشجویان علوم پزشکی بر حسب جنس

جنس

ابعاد رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت

مسئولیت‌پذیری

فعالیت بدنی

تغذیه

رشد

معنوی

مدیریت استرس

روابط بین فردی

جمع

کل

مرد (123N=)

میانگین

انحراف‌معیار

79/16

86/6

33/8

46/4

22/21

53/8

53/19

69/6

89/15

09/5

21/20

64/6

102

06/27

زن (227N=)

میانگین

انحراف‌معیار

35/20

53/6

67/7

36/4

16/28

67/7

38/21

90/5

89/16

26/5

53/23

25/5

118

45/23

آزمون تی

T=-4.94

df=398

p=0.5

T=38.1

df=398

p=0.6

T=-8

df=398

p=0.5

T=2.77

df=398

p=0.7

T=1.77

df=398

p=0.1

T=-5.34

df=398

p=0.02*

T=-5.99

df=398

p=0.4

* 05/0p<

با توجه به جدول 4 میانگین نمره حیطه روابط بین فردی بین دو جنس مذکر و مؤنث اختلاف داشت و از نظر آماری معناداربود (05/0p<).

بحث

به‌طورکلی، میانگین امتیاز رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت دانشجویان 113 از نمره کلی 208 بود؛ که با توجه به طبقه‌بندی کیفی صورت گرفته اکثریت دانشجویان از عملکرد متوسطی برخوردار بودند. در مطالعه ماهری و بهرامی (9)(9)، مطلق (10) و جلیلی و نخعی (14) نیز دانشجویان از نظر سبک زندگی ارتقاءدهنده سلامتی در وضعیت متوسطی قرار داشتند..

یافته‌ها نشان داد که در ابعاد مختلف رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت بالاترین نمره کسب‌شده در بعد رشد معنوی و کمترین آن در بعد فعالیت بدنی بوده است؛ که این نتایج با مطالعه مطلق همخوانی دارد (10) به نظر می‌رسد نداشتن فعالیت بدنی مناسب از پیامدهای نسل امروز است که به‌طور مرتب با رایانه و وسایل الکترونیکی نظیر تلفن‌همراه سرگرم بوده و کمتر سراغ ورزش و فعالیت‌های حرکتی می‌روند، در زندگی روزانه دانشجویان هم ورزش جایگاه خاص خود را پیدا نکرده است و یکی از دلایل بالقوه آنان برای ورزش نکردن برنامه‌های سنگین درسی و نیاز به مطالعه است.در مطالعه دیگری که در کویت و ترکیه بر روی دانشجویان پرستاری صورت گرفته است نتایج مشابهی ذکر گردیده است (11-15).

میانگین نمره رفتارهای ارتقاء دهنده سلامت در بعد روابط بین فردی دختران بیشتر از پسران بود، یعنی 53/23 در برابر 21/20؛که از نظر آماری هم اختلاف معناداری داشت.در مطالعه انجام‌شده در هنگکنگ (16) نمره روابط بین فردی دختران بیشتر از پسران بود که مشابه مطالعه مطلق و همکاران (10) و مطالعه ما بود.

در مطالعه کان و همکاران (17) در ترکیه نیز روابط بین فردی دختران بیشتر از پسران بود که نتایج مطالعه حاضر را تأییدمی‌کند.با این وجود در مطالعه الکندری و همکاران (15) در کویت نتیجه متضادی به‌دست‌آمده بود و روابط بین فردی پسران بهتر از دختران گزارش گردیده بود.

همچنین در این مطالعه میانگین نمره مسئولیت‌پذیری سلامت در دختران بیشتر از پسران بود؛ ولی تفاوت معناداری نداشت درحالی‌که در مطالعه ماهری و بهرامی (9) میانگین نمره مسئولیت‌پذیری پسران بیشتر از دختران بود.و در تحقیقات دیگری که در کشور هند (7) و ایران (9) انجام گردید، باز هم مسئولیت‌پذیری پسران به‌طور معناداری بیشتر از دختران بوده است.تنها در مطالعه لاروچ (18) مسئولیت دختران در مقابل سلامت و سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت بیشتر بود که با مطالعه ما همخوانی دارد.

میانگین نمرات تغذیه، رشد معنوی و مدیریت استرس و روابط بین فردی در دختران بیشتر از پسران بود ولی تفاوت معناداری نداشت، مطالعات متعدد دیگر نیز این موضوع را تأییدمی‌کند (3،9).این مسئله حاکی از آن است که دختران به نوع تغذیه، نظم آن و کنترل رژیم غذایی اهمیت بیشتری می‌دهند و همچنین دختران با احتمال بیشتری روش‌های آرام‌سازی و رفتارهای خودمراقبتی را نسبت به پسران انجام می‌دهند.

در مطالعه طل نیز در ابعاد روابط بین فردی، رشد روحی بین دو جنس تفاوت معناداری وجود داشت که نتایج این مطالعه را تأییدمی‌کند (3) .

روابط بین فردی بیان‌گر وضعیت فرد در زمینه ایجاد و تداوم روابطی است که تأمین‌کننده حمایت اجتماعی و صمیمت است و یک عامل قوی پیشگویی‌کننده کیفیت زندگی است. حمایت اجتماعی و روابط بین فردی از پایدارترین پارامترهای سلامت در مطالعات مختلف است (19) .

نتیجه‌گیری: به‌طورکلی یکی از رسالت‌های مهم دانشگاه‌ها خصوصاً علوم پزشکی حمایت از رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت است. راهبرد دانشگاه باید تقویت این رفتارها باشد.بر اساس نتایج به‌دست‌آمده می‌توان گفت که رفتارهای تسهیل‌کننده و ارتقاءدهنده سلامتی در دانشجویان در سطح قابل‌قبولی قرار دارد؛و دانشجویان موردبررسی از نظر رشد معنوی، روابط بین فردی، مدیریت استرس و تغذیه در سطح مطلوب و از نظر فعالیت بدنی و مسئولیت‌پذیری سلامتی در سطح نامطلوب قرار داشتند. با توجه به پایین بودن سطح فعالیت بدنی به ‌ویژه در دانشجویان دختر، لزوم اجرای برنامه آموزشی سلامت با تأکید بر فعالیت بدنی در بین دانشجویان حتی به ‌عنوان برنامه درسی ضروری است. همچنین با توجه به سطح پایین مسئولیت‌پذیری دانشجویان در مورد سلامت خودشان پیشنهاد می‌گردد دانشگاه نسبت به ایجاد مراکز مشاوره بهداشتی در دانشگاه اقدام کند تا برنامه‌ریزی جامعی برای تغییر رفتار دانشجویان صورت پذیرد.

از محدودیت‌های مطالعه حاضر تعداد کم دانشجویان و مشاهده نکردن رفتارواقعی آنان در مورد سبک زندگی سالم است.

پیشنهاد می‌شود بررسی رفتارهای ارتقاءدهنده سلامت در جامعه بزرگ‌تر و به جز دانشجویان علوم پزشکی در سایر دانشجویان و در صورت امکان با مشاهده مستقیم رفتار آنان در طولانی ‌مدت انجام گردد.

سپاسگزاری

مقاله حاضر حاصل طرح تحقیقاتی دانشجویی باکد 92/41است. بدین‌وسیله پژوهشگران ازهمکاری سرپرست کمیته تحقیقات دانشجویی وزحمات دانشجویانی که ما را در این طرح یاری نمودندتشکر و قدردانی می‌نمایند.

References:

1. Anderson KJ, CH. P. Physical activity with spiritual strategies intervention: a cluster randomized trial with older African American women. Research in gerontological nursing. 2013;6 (1): 11-21.

Abstract/FREE Full Text

2. Habibi A, Nikpour S, Seiedoshohadaei M, Haghani H. Quality of life and status of physical functioning among elderly people in west region of Tehran: a cross-sectional survey. Iran Journal of Nursing. 2008;21(53):29-39

Abstract/FREE Full Text

3. Tol A, Tavassoli E, Shariferad GR, D. S. Health-promoting lifestyle and quality of life among undergraduate students at school of health, Isfahan university of medical sciences. Journal of Education and Health Promotion 2013; 28 (2): 11.

Abstract/FREE Full Text

4. GhaffariNejad A, Pouya F. Self promoting behaviors among teachers in Kerman. Journal of Guilan University of Medical Sciences. 2004;11 (43): 1-9.

Abstract/FREE Full Text

5. Gorzin R, Khavari AASA. Prioritization for Effective Factors in Lifestyle of Students (Case Study: MA Students Faculty of Humanities, Islamic Azad University, Sari Branch). NATIONALPARK-FORSCHUNG IN DER SCHWEIZ (Switzerland Research Park Journal). 2014;103(1):832-843

Abstract/FREE Full Text

6. Tehrani H, Taghdisi MH. Community Action: A Strategy for Health Promotion. Iranian Journal of Health Education and Health Promotion. 2015;2(4):255-9.

Abstract/FREE Full Text

7. Peltzer K, Pengpid S, Mohan K. Prevalence of health behaviors and their associated factors among a sample of university students in India. International journal of adolescent medicine and health. 2014;26(4):531-40.

Abstract/FREE Full Text

8. Kamrani Rad Z, Attarian F. Health-promoting lifestyle among Mashhad School of Health Students, Mashhad, Iran, 2014. Journal of Midwifery and Reproductive Health. 2014;2(3):195-204.

Abstract/FREE Full Text

9. Maheri AB, Bahrami MN, Sadeghi R. The Situation of Health-Promoting Lifestyle among the Students Living in Dormitories of Tehran University of Medical Sciences, Iran. Journal of Health & Development. 2013;1 (4): 275-86.

Abstract/FREE Full Text

10. Motlagh Z, Mazloomy-Mahmoodabad S, Momayyezi M. Study of Health-promotion behaviors among university of medical science students. Zahedan Journal of Research in Medical Sciences. 2011;13(4):29-34.

Abstract/FREE Full Text

11. Eccles JS, Midgley C, Wigfield A, Buchanan CM, Reuman D, Flanagan C, et al. Development during adolescence: the impact of stage-environment fit on young adolescents' experiences in schools and in families. American psychologist. 1993;48(2):90.

Abstract

12. Mazloomi Mhamoodabad S,Fazelpour SH,Askarshahi M.Health-promoting Behaviors and psychosocial well-being of university Shahid Sadoqi Yazd academic staff in iran.scientific Journal of Ilam university of medical sciences.2013;21(3):12-21

Abstract/FREE Full Text

13. Aubi E, Shadnoush M, Nazarzadeh M, Bidel Z, Ranaei A, Delpisheh A. Translation and assessment of validity and reliability of the health-promoting lifestyle questionnaire, using factor analysis. Pajoohandeh Journal. 2012;17(3):114-20.

Abstract/FREE Full Text

14.Jalili Z, Nakhaee N, A. H. Health promoting behavior and psychosocial health of Kerman University of Medical Science. " Persian. Proceedings of the 3rd National Congress of collection of health educationand health promotion. Hamadan Univ Med Sci. 2008.

15. Al‐Kandari F, Vidal VL. Correlation of the health‐promoting lifestyle, enrollment level, and academic performance of College of Nursing students in Kuwait. Nursing & Health Sciences. 2007;9(2):112-9.

Abstract

16. Lee RL, Loke AJ. Health‐promoting behaviors and psychosocial well‐being of university students in Hong Kong. Public Health Nursing. 2005;22(3):209-20.

Abstract

17. Can G, Ozdilli K, Erol O, Unsar S, Tulek Z, Savaser S, et al. Comparison of the health‐promoting lifestyles of nursing andnon‐nursing students in Istanbul, Turkey. Nursing & health sciences. 2008;10 (4): 273-80.

Abstract

18. Larouche R. Determinants of college students' health-promoting lifestyles. Clinical excellence for nurse practitioners: the international journal of NPACE. 1998;2(1):35-44.

Abstract

19. Pengpid S, Peltzer K, Mirrakhimov EM. Prevalence of health risk behaviors and their associated factors among university students in Kyrgyzstan. International journal of adolescent medicine and health. 2014;26(2):175-85.

Abstract/FREE Full Text

[2]Health-Promoting Lifestyle Profile [HPLP II]