زمینه و هدف: خودمراقبتی دیابت منجر به کنترل قند خون در بیماران دیابتی می‌شود. پایبندی به دارو یکی از شیوه های خودمراقبتی است. این پژوهش با هدف بهبود پایبندی به دارو در بیماران دیابتی نوع ۲ شهر زاهدان بر اساس مدل رویکرد فرایند رفتار بهداشتی انجام شد.

مواد و روش‌ها: در این مطالعه مداخله‌ای، ۲۱۰ بیمار دیابتی نوع دو مراجعه‌کننده به کلینیک‌های دیابت شهر زاهدان در دو گروه مداخله (۱۰۵ نفر) و  گروه کنترل (۱۰۵ نفر) از کلینیک‌های دیابت بیمارستان‌های زاهدان طی تیر تا مهرماه در سال ۱۴۰۱ انتخاب شدند. نمونه‌گیری به روش در دسترس از بین بیماران دیابتی انجام شد. پس از جمع‌آوری داده‌ها با استفاده از پرسشنامه پایبندی به دارو و پرسشنامه سازه‌های مدل، پیش‌آزمون انجام شد. ۰/۷ =CVI= ۰/۶ CVR و آلفا کرونباخ پرسشنامه ۰/۹۷ بود.  یک و سه ماه پس از مداخله آموزشی، پرسشنامه‌ سازه‌های مدل و رفتار خودمراقبتی توسط بیماران تکمیل و برای تجزیه و تحلیل جمع‌آوری شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های t مستقل، مجذور کای و Shapiro-Wilk در  SPSS نسخه ۲۳ تجزیه و تحلیل شد. سطح معناداری ۰/۰۵ در نظر گرفته شده بود.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که سازه‌های مدل رویکرد رفتار بهداشتی شامل ادراک خطر، انتظارات پیامد، قصد رفتاری، خودکارآمدی عمل، خودکارآمدی مقابله‌ای، خودکارآمدی بازگشت، برنامه‌ریزی عمل و مقابله‌ای، موانع درک‌شده، منافع درک‌شده و رفتار خود مراقبتی تفاوت معنی‌داری در یک ماه و سه ماه بعد از مداخله آموزشی داشتند (۰/۰۵>P) که نشان‌دهنده اثربخشی آموزش در گروه مداخله بود. اما در گروه کنترل تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد (۰/۰۵ > P).

نتیجه‌گیری: مداخله با مدل رویکرد فرایند رفتار بهداشتی نشان داد که سازه‌های مدل بعد از آموزش تاثیر بسزایی بر  خودمراقبتی بیماران در زمینه رعایت رژیم دارویی داشت. باید برنامه‌های مناسبی با جزئیات در زمینه سازه خودکارآمدی مقابله‌ای و برنامه‌ریزی عمل برای ترویج رعایت رژیم دارویی در میان بیماران مبتلا به دیابت دو طراحی شود.