زمینه و هدف: رشد اجتماعی به‌عنوان یک عامل کلیدی در درمان کودکان کم‌توان­ذهنی است. یکی از روش‌های پیشنهادشده جهت رشد اجتماعی این کودکان بازی‌درمانی است. بر این اساس هدف از مطالعه حاضر، تعیین تأثیر بازی‌های دبستانی بر رشد اجتماعی کودکان کم‌توان‌ذهنی است.

مواد و روش‌ها: روش تحقیق از نوع نیمه‌تجربی بود. جامعه آماری پژوهش دانش­آموزان 8-11 ساله عقب‌مانده ذهنی استان تهران بودند. در ابتدا دو مدرسه به‌صورت خوشه‌ای از بین مدارس استثنایی شهرستان‌های استان تهران انتخاب شدند. سپس از بین دانش­آموزان این دو مدرسه، 30 پسر، به‌طور تصادفی انتخاب می‌شوند. دانش­آموزان انتخاب‌شده به‌صورت تصادفی در دو گروه 15 نفری آزمایشی (10/7± 0/3) و کنترل (10/5± 0/4) جای گرفتند. پس از آگاهی دادن والدین این کودکان و پرکردن فرم رضایت‌نامه مرحله تمرین آغاز شد. به‌منظور اندازه‌گیری میزان رشد اجتماعی دانش­­آموزان از مقیاس رشد اجتماعی واینلند استفاده شد. مداخله طی 12 جلسه در طول یک ماه روی یک گروه آزمایشی بازی‌های دبستانی انجام گرفت و سپس پس‌آزمون روی دو گروه کنترل و آزمایش صورت گرفت. داده‌های حاصل با تحلیل کوواریانس از طریق SPSS 19 مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفت.

یافته‌ها: بین میانگین نمرات پیش‌آزمون و پس‌آزمون نمره کلی رشد اجتماعی و مؤلفه‌های رشد اجتماعی گروه آزمایش در مقایسه با گروه کنترل تفاوت معناداری وجود داشت و گروه آزمایش عملکرد بهتری در پس‌آزمون نسبت به گروه کنترل داشتند (0/001 p=).

نتیجه‌گیری: می‌توان نتیجه گرفت که بازی‌های دبستانی رشد اجتماعی کودکان کم‌توان‌ذهنی آموزش‌پذیر را افزایش می‌دهد. پیشنهاد می‌شود که با ایجاد محیط‌های مناسب برای فعالیت بدنی این کودکان و مشغول­کردن آن‌ها در فعالیت‌های اجتماعی، آن‌ها را از منزوی بودن و گوشه‌نشینی نجات داد.

نوع مقاله: مطالعه پژوهشی.