زمینه و هدف: بیماریهای قلبی و عروقی یکی از علل اصلی ناتوانی و مرگ در سراسر جهان محسوب می شوند. شواهد نشان می دهد که بسیاری از عوامل اجتماعی و فردی مرتبط با سلامتی، قابلیت اصلاح و تعدیل دارند. این مطالعه با هدف ارزشیابی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای ارتقادهنده سبک زندگی سالم در افراد مستعد بیماری قلبی-عروقی انجام شد.
مواد و روش ها: این مطالعه نیمه تجربی بر روی 180 نفر افرادی که حداقل دو ریسک فاکتور از پنج ریسک فاکتور بیماری قلبی و عروقی (استعمال دخانیات، دیابت، فشار خون، چربی خون بالا و چاقی) را داشتند انجام شد. ابزار گردآوری اطلاعات پرسشنامه هایی شامل پرسشنامه سبک زندگی ارتقا دهنده سلامت، پرسشنامه سلامت عمومی و پرسشنامه مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بود که طی سه مرحله (قبل، بلافاصله و پنج ماه پس از مداخله آموزشی) تکمیل گردید. مداخله آموزشی شامل پنج جلسه آموزش مبتنی بر الگو بود. داده ها با استفاده از آزمون های آماری مرتبط در SPSS تجزیه و تحلیل شدند.
یافته ها: نتایج نشان داد که مداخله آموزشی بر بهبود برخی از ابعاد سبک زندگی، شامل ابعاد تغذیه، فعالیت جسمانی، روابط بین فردی، مدیریت استرس و مسئولیت پذیری سلامت موثر بود. همچنین، میانگین فشار خون و میانگین مصرف دخانیات افراد پس از مداخله کاهش معنا داری را نشان داد. همچنین مداخله آموزشی منجر به بهبودی در سازه های الگوی اعتقاد بهداشتی شامل حساسیت درک شده، شدت درک شده و منافع درک شده شد (0/001>p)
نتیجه گیری: مداخله مبتنی بر الگوی تغییر رفتار فردی منجر به بهبود برخی از ابعاد سبک زندگی، سازه های الگو، و پیامدهای بالینی شد. به منظور اثرگذاری وسیع تر و ایجاد تغییرات پایدار، استفاده از الگوهای تغییر رفتار که بصورت اکولوژیک عوامل بین فردی و سازمانی و اجتماعی را نیز مدنظر قرار دهند پیشنهاد می شود.
Babaei S, Shakibazadeh E, Shojaeizadeh D, Yaseri M, Mohamadzadeh A. Effectiveness the Theory-Based Intervention Based on Health Belief Model on Health Promotion Lifestyle in Individuals Susceptible to Cardiovascular Diseases. Iran J Health Educ Health Promot 2020; 8 (3) :224-239 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-1381-fa.html
بابائی سهراب، شکیبازاده الهام، شجاعی زاده داوود، یاسری مهدی، محمدزاده علیرضا. ارزشیابی تاثیر مداخله آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی بر رفتارهای ارتقادهنده سبک زندگی سالم در افراد مستعد بیماری قلبی-عروقی. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1399; 8 (3) :224-239