زمینه و هدف: بیماری تب مالت (بروسلوز) یکی از مهم‌ترین بیماری‌های مشترک بین انسان و دام است که در ایران و به‌ویژه استان سیستان و بلوچستان شیوع فراوانی دارد. این مطالعه با هدف بررسی عوامل مؤثر بر رفتار بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی در دامداران شهرستان خاش انجام شد.
مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی 200 نفر از دامداران روستایی شهرستان خاش با روش نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای از مراکز بهداشتی درمانی انتخاب شدند. دادهها با استفاده از پرسشنامه محققساخته که روایی و پایایی آن ثابت‌شده بود گردآوری گردید. در این مطالعه نقش آگاهی و سازه‌های الگوی اعتقاد بهداشتی در پیش‌بینی و انجام رفتارهای پیشگیری از تب مالت موردبررسی و تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. برای تجزیهوتحلیل دادهها از SPSS 18 و با استفاده از آزمون‌های آماری شامل ضریب همبستگی پیرسون برای تعیین رابطه سازه‌ها و رفتار و برای تعیین قدرت
پیش‌بینیکنندگی سازه‌ها بر رفتار نیز از آزمون رگرسیون خطی استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سنی دامداران 16± 44 سال بود؛ 53 % مشارکت‌کنندگان مرد و 5/44% نیز بی‌سواد بودند. میانگین نمره آگاهی دامداران 5/6 ±33 بود. بین آگاهی، حساسیت درکشده، شدت درکشده، منافع درکشده و خودکارآمدی با رفتار پیشگیری‌کننده از تب مالت ارتباط مستقیم معنادار وجود داشت؛ اما بین موانع درکشده و انجام رفتارهای پیشگیری از بیماری تب مالت ارتباط معکوس مشاهده شد. همچنین خودکارآمدی و منافع درکشده پیش‌بینیکننده رفتارهای پیشگیری بودند.
نتیجه‌گیری: خودکارآمدی و منافع درکشده قوی‌ترین پیشگویی‌کننده رفتار بودند. لذا برنامه‌ریزی بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی با تأکید بر افزایش خودکارآمدی و منافع درکشده به‌منظور بهبود رفتار توصیه می‌گردد.
Shahnavazi M, Gholamreza M, Ansari-Moghadam A, Raeisy D, Varnamkhasti Khashei F. Preventive Behaviors of Brucellosis in Khash City Ranchers Based on Health Belief Model . Iran J Health Educ Health Promot 2017; 4 (4) :281-288 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-484-fa.html
شهنوازی مدینه، مسعودی غلامرضا، انصاری مقدم علیرضا، رئیسی داود، خاشعی ورنامخواستی فریبا. بررسی رفتارهای پیشگیری‌کننده تب مالت در دامداران شهرستان خاش بر اساس الگوی اعتقاد بهداشتی . آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1395; 4 (4) :281-288
