زمینه و هدف: بیماری تب خونریزیدهنده کنگو یک بیماری ویروسی مشترک بین انسان و حیوان است که بهوسیله کنه منتقل میشود. تعیین پیشگوییکنندههای رفتارهای پیشگیریکننده از تب کنگو و تدوین مداخلات آموزشی ساختارمند نقش مهمی در ارتقای سلامت بهویژه دامداران و خانوادههای آنها دارد. هدف این مطالعه تعیین پیشبینهای رفتارهای پیشگیری از بیماری در دامداران زابل است.
مواد و روشها: در این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی – تحلیلی بود؛ که 200 نفر از دامداران بهوسیله نمونهگیری تصادفی چندمرحلهای به عنوان نمونه انتخابشده بودند. دادهها بهوسیله پرسشنامه چندبخشی بر اساس سازههای الگوی اعتقاد بهداشتی گردآوری شد. روایی و پایایی آن بهوسیله متخصصان و آزمون آلفای کرونباخ (0/72=α) تأیید شد. دادهها توسط SPSS 16 و با کمک آمار توصیفی و تحلیلی (درصد، میانگین، آزمون کایاسکوئر، آزمون ضریب همبستگی پیرسون و آزمون ضریب رگرسیون خطی) مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفت.
یافتهها: از بین افراد موردپژوهش 91/5 % مرد، 46/5 % بیسواد و 31/5% کشاورز بودند و بیش از 50% آنها در گذشته دام ذبح کرده بودند. یافتهها نیز نشان داد که رفتارهای پیشگیری از بیماری تب کنگو با سازههای منافع درکشده و خودکارآمدی درکشده رابطه مثبت معنادار داشتند. بر اساس آزمون رگرسیون خطی نیز خودکارآمدی درکشده قادر به پیشبینی 11% رفتارهای پیشگیریکننده از تب کنگو در دامداران بود.
نتیجهگیری: حفظ و ارتقای سلامت دامداران در برابر خطرات بیماری تب کنگو در مناطق گرمسیر بهویژه منطقه سیستان در استان سیستان و بلوچستان یک اولویت آموزشی بوده و مداخلات آموزشی مبتنی بر الگوی اعتقاد بهداشتی باید با تأکید بر دو سازه حساسیت و خودکارآمدی درکشده اجرا گردند.