:: دوره 6، شماره 3 - ( پاییز 1397 ) ::
جلد 6 شماره 3 صفحات 250-241 برگشت به فهرست نسخه ها
فاکتورهای پیش‌بینی‌کنندۀ مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بین بیماران دیابتی نوع دو با استفاده از مدل شناختی‌اجتماعی
مستوره سادات قریشی، محمد واحدیان شاهرودی، حبیب الله اسماعیلی، هادی طهرانی*
چکیده:   (4751 مشاهده)
زمینه و هدف: بررسی عوامل مؤثر بر اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی با استفاده از الگوهایی که عوامل مؤثر بر رفتار را شناسایی و تقویت می‌کنند ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فاکتورهای پیش‌بینی‌کنندۀ مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بین بیماران دیابتی نوع دو با استفاده از تئوری شناختی‌اجتماعی صورت گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعۀ توصیفی‌تحلیلی از نوع مقطعی، ۳۲۰ نفر مبتلا به دیابت نوع دو بر اساس نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته _بر اساس سازه‌های مدل‌ شناختی و اجتماعی که روایی و پایایی آن محاسبه شد_ و پرسش‌نامۀ استاندارد خودمراقبتی دیابت بود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، اطلاعات با استفاده از آزمون‌های تی مستقل، تحلیل واریانس یک‌طرفه و ضریب همبستگی اسپیرمن در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۱ و در سطح معنی‌دار ۰/۰۵ تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: طبق یافته‌های به‌دست‌آمده، متغیرهای انتظار پیامد (۰/۲۶۳r= و ۰/۰۵>P)، ارزش پیامد (۰/۱۵۱r= و ۰/۰۵>P)، خودکارآمدی (۰/۳۵۰r= و ۰/۰۵>P)، خودکارآمدی غلبه بر موانع (۰/۴۲۳r= و ۰/۰۵>P)، محیط (۰/۱۷۳r= و ۰/۰۵>P)، یادگیری مشاهده‌ای (۰/۴۱۶r= و ۰/۰۵>P)، درک موقعیت (۰/۲۵۱r= و ۰/۰۵>P)، خودتنظیمی (۰/۴۲۶r= و۰/۰۵>P) و سازگاری عاطفی (۰/۳۷۴r= و۰/۰۵>P) با رفتارهای خودمراقبتی همبستگی مثبت و معنی‌دار داشتند. همچنین متغیر سازگاری عاطفی (ضریب بتا = ۰/۲۸۳) بیشترین مقدار پیشگویی‌کنندگی را داشت.
نتیجهگیری: در طراحی و اجرای مداخلات آموزشی برای خودمراقبتی بیماران دیابتی، از تئوری شناختی‌اجتماعی می‌توان به‌عنوان چارچوبی بهره برد و به ارتقا و حفظ سلامت این بیماران کمک کرد.
واژه‌های کلیدی: خودمراقبتی، دیابت، تئوری شناختی‌اجتماعی، آموزش بهداشت
متن کامل [PDF 2720 kb]   (2912 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: آموزش بهداشت و ارتقای سلامت
دریافت: 1396/8/24 | پذیرش: 1397/3/2



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 3 - ( پاییز 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها