:: دوره 6، شماره 3 - ( پاییز 1397 ) ::
جلد 6 شماره 3 صفحات 250-241 برگشت به فهرست نسخه ها
فاکتورهای پیش‌بینی‌کنندۀ مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بین بیماران دیابتی نوع دو با استفاده از مدل شناختی‌اجتماعی
مستوره سادات قریشی ، محمد واحدیان شاهرودی ، حبیب الله اسماعیلی ، هادی طهرانی*
چکیده:   (5359 مشاهده)
زمینه و هدف: بررسی عوامل مؤثر بر اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی در بیماران دیابتی با استفاده از الگوهایی که عوامل مؤثر بر رفتار را شناسایی و تقویت می‌کنند ضروری است. پژوهش حاضر با هدف بررسی فاکتورهای پیش‌بینی‌کنندۀ مرتبط با رفتارهای خودمراقبتی در بین بیماران دیابتی نوع دو با استفاده از تئوری شناختی‌اجتماعی صورت گرفته است.
مواد و روشها: در این مطالعۀ توصیفی‌تحلیلی از نوع مقطعی، ۳۲۰ نفر مبتلا به دیابت نوع دو بر اساس نمونه‌گیری تصادفی چندمرحله‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات شامل پرسش‌نامۀ محقق‌ساخته _بر اساس سازه‌های مدل‌ شناختی و اجتماعی که روایی و پایایی آن محاسبه شد_ و پرسش‌نامۀ استاندارد خودمراقبتی دیابت بود. پس از جمع‌آوری داده‌ها، اطلاعات با استفاده از آزمون‌های تی مستقل، تحلیل واریانس یک‌طرفه و ضریب همبستگی اسپیرمن در نرم‌افزار SPSS نسخۀ ۲۱ و در سطح معنی‌دار ۰/۰۵ تجزیه‌وتحلیل شدند.
یافته‌ها: طبق یافته‌های به‌دست‌آمده، متغیرهای انتظار پیامد (۰/۲۶۳r= و ۰/۰۵>P)، ارزش پیامد (۰/۱۵۱r= و ۰/۰۵>P)، خودکارآمدی (۰/۳۵۰r= و ۰/۰۵>P)، خودکارآمدی غلبه بر موانع (۰/۴۲۳r= و ۰/۰۵>P)، محیط (۰/۱۷۳r= و ۰/۰۵>P)، یادگیری مشاهده‌ای (۰/۴۱۶r= و ۰/۰۵>P)، درک موقعیت (۰/۲۵۱r= و ۰/۰۵>P)، خودتنظیمی (۰/۴۲۶r= و۰/۰۵>P) و سازگاری عاطفی (۰/۳۷۴r= و۰/۰۵>P) با رفتارهای خودمراقبتی همبستگی مثبت و معنی‌دار داشتند. همچنین متغیر سازگاری عاطفی (ضریب بتا = ۰/۲۸۳) بیشترین مقدار پیشگویی‌کنندگی را داشت.
نتیجهگیری: در طراحی و اجرای مداخلات آموزشی برای خودمراقبتی بیماران دیابتی، از تئوری شناختی‌اجتماعی می‌توان به‌عنوان چارچوبی بهره برد و به ارتقا و حفظ سلامت این بیماران کمک کرد.
واژه‌های کلیدی: خودمراقبتی، دیابت، تئوری شناختی‌اجتماعی، آموزش بهداشت
متن کامل [PDF 2720 kb]   (3422 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: آموزش بهداشت و ارتقای سلامت
دریافت: 1396/8/24 | پذیرش: 1397/3/2



XML   English Abstract   Print



بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.
دوره 6، شماره 3 - ( پاییز 1397 ) برگشت به فهرست نسخه ها