زمینه و هدف: فعالیت بدنی رفتاری چندعاملی است که تحت تأثیر عوامل درون فردی، بین فردی، عوامل محیطی و اجتماعی قرار میگیرد. هدف این مطالعه بررسی تعیینکنندههای فعالیت بدنی در بیماران دارای عوامل خطرساز متابولیکی قلبی-عروقی بر اساس عوامل آموزشی الگوی پرسید است.
مواد و روشها: این مطالعه به روش ترکیبی (کیفی و کمی) انجام شد. در بخش مطالعه کیفی، تجارب 50 بیمار دارای عوامل خطرساز متابولیکی قلبی-عروقی و 12 نفر از کارکنان واحد دیابت مراکز بهداشتی شهر کرج از تعیینکنندههای فعالیت بدنی بر اساس عوامل آموزشی الگوی پرسید تبیین شد. در بخش مطالعه کمّی، پرسشنامه تعیینکنندههای فعالیت بدنی تدوین و روایی و پایایی پرسشنامه بررسی گردید و توسط 450 بیمار تکمیل شد. با استفاده از الگوسازی معادلات ساختاری توسط نرمافزار Amos 18 قویترین تعیینکنندههای فعالیت بدنی شناسایی شدند.
یافتهها: با استفاده از تحلیل مسیر نشان داد تعیینکنندههای خودکارآمدی (90/=β) و موانع درکشده (63/-=β) از طبقه مستعد کننده، مهارت با ضریب مسیر (38/ =β) از طبقه قادرکننده و تعیینکنندههای انگیزش اطاعت با ضریب مسیر (47/ =β)، حمایت اجتماعی (23/ =β) و پیامد رفتاری (17/ =β) از طبقه تقویتکننده قدرت پیشگویی بالایی داشتند و معنادار بودند.
نتیجهگیری: تعیینکنندههای ذکرشده باید در طراحی برنامه برای فعالیت بدنی مورد هدف قرار گیرند. شناسایی تعیینکنندههای فعالیت بدنی به برنامه¬ریزان حوزه سلامت کمک میکند تا مناسبترین روشها و راهبردها را جهت تغییر تعیینکنندههای فعالیت بدنی بهمنظور ارتقاء این رفتار به کاربرند.
Sabzmakan L, Asghari Jafarabadi M, Nikpajouh A, Bakhtari F. Determinants of Physical Activity among Patients with Cardiovascular Metabolic Risk Factors based on the Educational Factors of PRECEDE Model: A Mixed Method Study. Iran J Health Educ Health Promot 2016; 4 (1) :5-19 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-327-fa.html
سبزمکان لیلا، اصغری جعفر آبادی محمد، نیک پژوه اکبر، باختری فاطمه. تعیینکنندههای فعالیت بدنی در بیماران دارای عوامل خطرساز متابولیکی قلبی-عروقی بر اساس عوامل آموزشی الگوی پرسید: یک مطالعه ترکیبی. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1395; 4 (1) :5-19