زمینه و هدف: هدف از مطالعۀ حاضر، بررسی عوامل مؤثر بر بستن کمربند ایمنی براساس نظریۀ انگیزش ـ محافظت در سرنشینان جلو در شهر بوشهر است. مواد و روشها: در این مطالعۀ مقطعی ۳۲۸ نفر که طی هفتۀ گذشته در جایگاه سرنشین جلو، سفر درونشهری داشتند، در فاصلۀ زمانی اسفند۱۳۹۶ تا اردیبهشت۱۳۹۷ به شیوۀ نمونهگیری خوشهای چندمرحلهای بررسی شدند. برای جمعآوری دادهها، پرسشنامهای مشتمل بر ویژگیهای جمعیتشناختی، سؤالات مربوط به سازههای انگیزش ـ محافظت و سؤالات رفتار بستن کمربند ایمنی استفاده شد. اطلاعات با نرمافزار SPSS نسخۀ ۲۲ تجزیهوتحلیل شد. یافتهها: در این مطالعه، ۲۳۴ نفر (۷۱/۳درصد) کمربند ایمنی میبستند که ۹۱ نفر (۲۷/۷درصد) کمربند ایمنی را بهدلیل اجبار قانونی و ۱۴۳ نفر (۴۳/۶درصد) با دیدگاه حفظ سلامت کمربند ایمنی میبستند. پیشگوییکنندههای بستن کمربند ایمنی، سازههای قصد(P<۰.۰۰۱, Exp(B)= ۱.۲۸)، خودکارآمدی درک شده(P=۰.۰۳۱, Exp(B)=۱.۰۹)، هزینه های پاسخ درک شده(P=۰.۰۰۳, Exp(B)=۰.۸۸) و پاداش درک شده رفتار ناسازگار(P=۰.۰۰۵, Exp(B)=۰.۸۲) بود (R۲=۳۳%). پیشگویی کنندههای بستن کمربند ایمنی بخاطر حفظ سلامتی سازه های قصد(P<۰.۰۰۱, Exp(B)= ۱.۴۱)، هزینه های پاسخ درک شده(P<۰.۰۰۱, Exp(B)=۰.۸۲) و پاداش درک شده رفتار ناسازگار(P=۰.۰۰۳, Exp(B)=۰.۷۸) (R۲=۳۹%) و پیشگویی کنندههای بستن کمربند ایمنی بخاطر اجبار قانون، سازههای قصد(P=۰.۰۰۵, Exp(B)= ۱.۲۰)، خودکارآمدی(P<۰.۰۰۱, Exp(B)=۱.۱۸) و پاداش درک شده رفتار ناسازگار(P=۰.۰۱۱, Exp(B)=۰.۸۲) بود (R۲=۳۵%). نتیجهگیری: علاوه بر وضع قوانینی مبنی بر اجباریبودن بستن کمربند ایمنی که از طریق خودکارآمدی و کاهش پاداش درکشده موجب افزایش استفاده از کمربند میشود، راحتی کمربند ایمنی با دو مکانیسم کاهش درک مشکلات رفتار بستن کمربند ایمنی و کاهش فواید و پاداش استفادهنکردن از کمربند ایمنی در افراد با دیدگاه حفظ سلامت موجب افزایش بستن کمربند ایمنی میشود.
Soltani N, Tahmasebi R, Haghighatjoo S, Noroozi A. Effective Factors of Seat-Belt Use in Front Seat Passenger on Urban Trips of Bushehr: Application of Protection Motivation Theory. Iran J Health Educ Health Promot 2019; 7 (2) :220-230 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-1088-fa.html
سلطانی ناهید، طهماسبی رحیم، حقیقت جو سحر، نوروزی آزیتا. عوامل مؤثر بر بستن کمربند ایمنی سرنشینان جلوی خودرو در شهر بوشهر: کاربردی از نظریۀ انگیزش ـ محافظت . آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1398; 7 (2) :220-230