زمینه و هدف: تغذیه انحصاری با شیر مادر موضوعی مهم در زمینه ارتقا سلامت کودکان است. هدف از این مطالعه شناسایی عوامل مرتبط پیشگویی‌کننده رفتار شیردهی به‌منظور شناخت رفتار شیردهی در مادران ایرانی بود.
مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر به‌صورت طولی انجام شد. نمونه پژوهش 1445 از مادران دارای کودک شش ماهه مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی شهر قزوین در سال 1393 بودند. متغیرهای جمعیت‌شناختی و سازه‌های نظریه رفتار برنامه‌ریزی‌شده توسط پرسشنامه اندازه‌گیری شد. ارتباط عوامل با استفاده از ضریب همبستگی اسپیرمن و پیرسون سنجیده شد. برای تجزیهوتحلیل سایر داده‌ها از رگرسیون سلسله مراتبی و رگرسیون لجستیک با استفاده از SPSS ورژن 21 استفاده شد.
یافته‌ها: میانگین سن مادران شرکت‌کننده در مطالعه برابر5/5 ± 28/6 سال بود. 75/2% مادران خانه‌دار بودند. متغیرهای همچون سن، درآمد، اشتغال و نخست‌زایی با تغذیه انحصاری با شیر مادر رابطه معنادار داشت (05/p<). سازه‌های نظریه رفتاری برنامه‌ریزی‌شده به‌طور معناداری تغذیه انحصاری با شیر مادر را با پیش‌بینی 59% واریانس عوامل پیش‌بینی نمود. خودهویتی و هنجارهای اخلاقی توانست واریانس را تا مقدار 15% افزایش دهد. همچنین مادران جوان و با سطح آموزش پایین و درآمد ناکافی، ریسک بالاتری در جهت توقف شیردهی داشتند.
نتیجه‌گیری: به‌منظور بهبود شیردهی انحصاری باید مداخلات لازم در جهت ارتقا دانش، نگرش و کنترل رفتاری بین مادران جوان با وضعیت اقتصادی اجتماعی پایین به‌منظور بهبود شیردهی انحصاری در نظر گرفته شود.
Pakpour A, Alijanzadeh M, Pouresmaeil M, Taherkhani F, Mohammadgholiha R, Jozi N. Predictive Factors Associated with Breastfeeding Initiation and Duration Behaviors of 6-months Postpartum Mothers Referred to Health Centers in the City of Qazvin Based on Theory of Planned Behavior. Iran J Health Educ Health Promot 2016; 4 (1) :20-30 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-290-fa.html
پاکپور حاجی آقا امیر، علیجان زاده مهران، پوراسماعیل مهناز، طاهرخانی فهیمه، محمدقلیها رعنا، جوزی نرگس. عوامل پیشگویی‌کننده آغاز و تداوم رفتار شیردهی در مادران دارای کودک 6 ماهه مراجعه‌کننده به مراکز بهداشتی درمانی شهر قزوین بر اساس الگوی رفتار برنامه‌ریزی‌شده. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1395; 4 (1) :20-30
