زمینه و هدف: یکی از راهکارهای پیشگیری و کنترل حوادث شغلی آموزش افراد و آگاه نمودن آنها از مخاطرات و چگونگی انجام کار به شکل ایمن است.این مطالعه با هدف تعیین تاثیر آموزش ایمنی از طریق همسانان بر رفتارهای ایمن کارگران کارگاه نوسازی سازه ها و دستگاه های شرکت پالایش نفت بندر عباس انجام شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه ی مداخله ای، 36 نفر از کارگران کارگاه نوسازی سازه ها و دستگاه های شرکت پالایش نفت بندرعباس به روش سرشماری وارد مطالعه شدند. ابزار گردآوری داده ها، پرسشنامه مشخصات دموگرافیک، سنجش آگاهی، نگرش و چک لیست مشاهده رفتار بود.پرسشنامه ها در سه مرحله قبل، دو و سه ماه بعد از مداخله آموزشی تکمیل شد. چک لیست مشاهده رفتار نیز در دو مرحله، قبل و سه ماه بعد از مداخله آموزشی تکمیل شد. جهت آنالیز داده ها از آزمون t زوجی، آزمون کرویت ماچلی(Mauchly's test of sphericity) و تعدیل بونفرونی استفاده شد.برای آنالیز داده ها از نسخه 19 نرم افزار آماریSPSS استفاده شد.
یافته ها: میانگین نمرات آگاهی قبل از مداخله (8/6=SD) 5/33، دو ماه بعد از مداخله (3/7=SD) 9/36 و سه ماه بعد از مداخله (2/7=SD) 3/37) بود. افزایش معنی داری در میانگین نمرات آگاهی دو ماه بعد از مداخله (001/0>P) و سه ماه بعد از مداخله (001/0>P) در مقایسه با قبل از مداخله مشاهده شد. میانگین نمرات نگرش قبل از مداخله (6/15=SD) 6/151، دو ماه بعد از مداخله (5/13=SD) 5/153 و سه ماه بعد از مداخله (67/12=SD) 5/158 بود.افزایش معنی داری در میانگین نمرات نگرش سه ماه بعد از مداخله ی (01/0>P) در مقایسه با قبل از مداخله ی آموزشی مشاهده شد.میانگین نمرات رفتار قبل از مداخله (7/2=SD) 83/6 و سه ماه بعد از مداخله (7/1=SD) (27/8) بود. افزایش معنی داری در میانگین نمرات رفتار کارگران سه ماه بعد از مداخله (001/0>P) در مقایسه با قبل از مداخله ی آموزشی مشاهده شد.
نتیجه گیری: نتایج بدست آمده نشان می دهد که مداخله آموزشی از طریق همسانان، بر افزایش رفتار های ایمن کارگران موثر بوده است. با توجه به ویژگی های این شیوه ی آموزشی، استفاده از همسانان در برنامه های آموزشی مسائل مربوط به ایمنی در محیط های کاری به عنوان یکی از راه کارهای ارتقاء رفتارهای ایمن پیشنهاد می گردد.
Aghamolaei S, Rahmani T, Zare M, Ghanbarnejad A. Effect of Peer Education on safety Behaviors among Workers of renovation of structures and machines shop in Bandar Abbas Oil Refinery Company. . Iran J Health Educ Health Promot 2014; 1 (4) :45-56 URL: http://journal.ihepsa.ir/article-1-106-fa.html
رحمانی صدیقه، آقاملایی تیمور، زارع مهدی، قنبرنژاد امین. تاثیر آموزش از طریق همسانان بر ارتقای رفتار های ایمن کارگران کارگاه نوسازی سازه ها و دستگاه های شرکت پالایش نفت بندرعباس. آموزش بهداشت و ارتقای سلامت. 1392; 1 (4) :45-56